Αποτελεί τον Μητροπολίτικο Ναό της Καθολικής Επίσκοπής της Σύρου. Ο ναός έχει αποκατασταθεί ανά περιόδους, με την τελευταία αποκατάσταση να έχει γίνει πρόσφατα ( πληροφορίες για την ιστορία του κτηρίου στην καρτέλα “ιστορία”). Πρόκειται για τρίκλητη βασιλική και φέρει δύο σείρες από μαρμάρινους κίονες κορινθιακού ρυθμοί. Η εκκλησία δεσπόζει στο ψηλότερο σημείο της απόληξης του λόφου του οικισμού και αποτελεί τόσο ένα τοπόσημο για την Μεσαιωνική Σύρο, με την αμφιθεατρική κλίση του οικισμού να επιτρέπει την οπτική φυγή προς τον Ναό από διαφορετικές γωνίες, συνοψίζοντας την ταυτότητα και την ιστορία του οχυρωματικού οικισμού ο οποίος ξεχωρίζει, όμως εκπροσωπεί σε έναν συνεχή διάλογο με τον αντίστοιχο λόφο του Βροντάδου, στον οποίο εδράζεται αντίστοιχα η ορθόδοξη εκκλησία της Αναστάσεως του Κυρίου. Σύμβολο του ορθόδοξου δόγματος της μεταγενέστερης Ερμούπολης. Το κτήριο ενσωματώνει τυπολογικά χαρακτηριστικά της καθολικής ναοδομίας, ενώ παράλληλα εντάσσεται αρμονικά στον διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο του. Η φέρουσα τοιχοποιία των όψεων ασπάζεται τον παραδοσιακό σαρδελωτό σοβά του οικισμού, τεχνική απορρόφησης του έντονου ηλιακού φωτός, με εξαίρεση την πρόσοψη η οποία φέρει ίσιο επίχρισμα. Ο ναός έχει μαρμάρινο κωδωνοστάσιο και μεγάλο αύλειο χώρο στην πρόσοψή του. Η μορφολογία της πρόσοψης φέρει λιτό διάκοσμο, ενώ χωρίζεται οπτικά σε τρεις στάθμες, τη βάση με τις τρεις διαμορφωμένες καμάρες, το επίπεδο με τα μικρά ορθογωνικά ανοίγματα και τέλος το αέτωμα του Ναού. Τα ανακουφιστικά τόξα της πρόσοψης εδράζονται σε μαρμάρινους κίονες, ενώ αντίστοιχα τα ορθογωνικά ανοίγματα τονίζονται με μαρμάρινα πλαίσια. Το αέτωμα φέρει στο κέντρο κλειστό ρόδακα διαφορετικής απόχρωσης από την υπόλοιπη τοιχοποιία της πρόσοψης. Η απόληξη της οροφής της σκιαγραφείται διακριτικά από λεπτό γείσο.

Εμφανή στις πλευρές του κτηρίου, όπως και στο εσωτερικό είναι οι μεταλλικοί ελκυστήρες οι οποίοι τοποθετήθηκαν για την ενίσχυση του φέροντα οργανισμού του. Στο κτήριο εισέρχεσαι από την πλαϊνή όψη του, με κτιστό κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον νάρθηκα με τα σχηματισμένα σταυροθόλια που τον κοσμούν, οι καμάρες των οποίων τονίζονται οπτικά με διαφορετική απόχρωση. Υπάρχουν τρεις θύρες εισόδου με μαρμάρινες παραστάδες, ενώ η μεσαία φέρει μαρμάρινη λατινική επιγραφή από πάνω της. Όλα τα ανοίγματα του Ναού μορφολογικά διατηρούν ομοιομορφία ως προς την απόχρωσή τους. Είναι ξύλινα, ταμπλαδωτά, με χαρακτηριστικές τις θύρες εισόδου οι οποίες φέρουν σκαλιστό διάκοσμο κα τοξωτά μακρόστενα πλαίσια με πλέγμα σιδεριάς και υαλοστάσιο. Μεταγενέστερη προσθήκη αποτελούν τα μεταλλικά ημικυκλικά υαλοστάσια που κλείνουν τα τοξωτά πλαίσια της πρόσοψης, τα οποία εναρμονίζονται με τη σύνθεση της καθώς δεν αναιρούν την ανάλαφρη αίσθηση του σχήματος της οικείας καμάρας την οποία πλαισιώνει το καθένα χωριστά. Εισερχόμαστε στο εσωτερικό του ναού, στο κεντρικό κλίτος το οποίο διαμορφώνεται από διαδοχικά ανακουφιστικά τόξα και διαθέτει πλαϊνούς τοξωτούς φεγγίτες οι οποίοι λούζουν από ψηλά με φως το εσωτερικό. Πάνω του έχουν ζωγραφιστεί αμυγδαλωτά πλαίσια με αγγέλους. Αντίστοιχα οι θόλοι των δύο πλαϊνών κλιτών διαμορφώνονται από διαδοχικά σταυροθόλια με τονισμένους χρωματικά νευρώνες. Στον εξώστη του εσωτερικού εντοπίζεται το εκκλησιαστικό όργανο του ναού, μάλιστα αποτελεί το αρχαιότερο που βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία στην Ελλάδα, κατασκευασμένο τη ρομαντική εποχή. Το ίδιο διαθέτει πλούσιο σκαλιστό διάκοσμο, σχηματισμένο ρόδακα και σκαλιστά οξυκόρυφα τόξα. Δίπλα από την είσοδο βρίσκεται το παλιό ξύλινο σκαλιστό εξομολογητήριο. Στο κτήριο διασώζονται και οι χαρακτηριστικοί ζωγραφισμένοι θυραιοί, μοναδικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του καθολικού δόγματος, των οποίων η θεματολογία συμβόλιζε άμεσα τα πιστεύω του αντίστοιχου εκπρόσωπου τον οποίο αντιπροσώπευαν. Έχουμε σύμβολα όπως η φλόγα, η οποία αντικατοπτρίζει την σοφία και την αγάπη, την άγκυρα, σύμβολο της ελπίδας, το λευκό περιστέρι καθιερωμένο σύμβολο της ειρήνης, όπως και πολλά άλλα. Οι θυραιοί οι οποίοι διασώζονται βρίσκονται πάνω από τις εισόδους, εσωτερικά του Ναού. Ο θυραιός ο οποίος βρισκόταν πάνω στο σημείο όπου έγινε διάνοιξη μίας κόγχης για την τοποθέτηση του αγάλματος της Αγίας Θηρεσίας έχει υποστεί σοβαρή αλλοίωση. Συνεχίζοντας την ανάλυση του εσωτερικού του ναού, το δάπεδο της εκκλησίας είναι μαρμάρινο, ιδιαίτερης μορφολογικής αξίας, ενώ υπάρχει και πλαίσιο από υαλοστάσιο στο οποίο διακρίνονται τα θεμέλια του αρχικού ναού. Ο θυραιός και το ανακουφιστικό λίθινο τόξο στα αριστερά της τοιχοποιίας σηματοδοτεί την είσοδο στο βαπτιστήριο, στο οποίο γίνεται ευδιάκριτη η δομή της φέρουσας τοιχοποιίας η οποία παραμένει ανεπίχριστη. Όλο το εσωτερικό διακρίνεται για την υπεροχή των μορφολογικών στοιχείων που την συνθέτουν, και τα γλυπτά που διασώζονται, τον επιμελημένο τονισμό των δομικών της στοιχείων με τον ζωγραφισμένο διάκοσμο, αλλά και τις ζωφόρους οι οποίες ενισχύουν την χρωματική αρμονία της σύνθεσης της θολοδομίας.

[Πηγή: Αγριαντώνη Χριστίνα & Φενερλή Αγγελική, Ερμούπολη-Σύρος Ιστορικό Οδοιπορικό ( Γ' έκδοση), Αθήνα, Εκδόσεις Ολκός, 2010, σελ. 77-78]